อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย จัดประเพณีวัฒนธรรมแห่ข้าวพันก้อน เพื่อถวายแด่องค์พระธาตุศรีสองรัก ส่งเสริมและรักษาประเพณีอันดีงามสืบทอดสู่อนุชนรุ่นหลัง

วันนี้ 16 เมษายน 2566 เวลา 04.00 น. ชาวอำเภอด่านซ้าย ร่วมประเพณีวัฒนธรรม "แห่ข้าวพันก้อน” เพื่อถวายแด่องค์พระธาตุศรีสองรัก" ของอำเภอด่านซ้าย โดยการนำของเจ้าพ่อกวน ดร. ถาวร เชื้อบุญมี เจ้าแม่นางเทียมประกายมาศ เชื้อบุญมี ผู้นำทางวัฒนธรรม คณะพ่อแสน นางแต่ง และลูกผึ้งลูกเทียนร่วมกันจัดเป็นประเพณีทุกปีตั้งแต่หลายชั่วอายุคนรุ่นสู่รุ่นสืบทอดกันมา ซึ่งจะจัดหลังจากวันสงกรานต์หนึ่งวัน(วันที่ 16 เมษายน ของทุกปี) ตามขนบธรรมเนียมประเพณีของชาวอีสาน คือ "ฮีตสิบสอง คองสิบสี่" เป็นขนบธรรมเนียมประเพณีของชาติพันธ์ลาว ซึ่งรวมถึงชาวอีสานที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน ตาม "ฮีตสิบสอง" ของบุญเดือน 4 หรือประเพณีบุญพะเหวด (พระเวส) จะมีจัดหาเครื่องกิริยาบูชาผะเหวดให้ครบ เรียกว่า เครื่องฮ้อยเครื่องพัน (เครื่องร้อยเครื่องพัน) หรือเครื่องคุรุพัน หนึ่งในเครื่องกิริยาที่สำคัญอย่างหนึ่ง คือ ข้าวพันก้อน

อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย มีประเพณีเก่าแก่ที่งดงาม คือ "งานแห่ข้าวพันก้อน" พิเศษและแตกต่างจากที่อื่น ตรงที่เป็นประเพณีการนำข้าวที่ปั้นเป็นก้อนกลมขนาดพอดีคำ ไปถวายเป็นพุทธบูชาแด่พระธาตุศรีสองรัก ประเพณีที่อื่นนั้นเป็นการถวายข้าวพันก้อนเพื่อเป็นพุทธบูชาตามวัดต่างๆ และถือเป็นงานเดียวที่ปกติจะมีกิจกรรมแห่บุญพระเหวด (พระเวส) ในเดือน 4 แต่งานบุญพระเหวดของที่นี่จะมีขึ้นในงานประเพณีบุญหลวงและละเล่นผีตาโขนแทน เพราะโดยปกติแล้วงานแห่ข้าวพันก้อน เป็นส่วนหนึ่งของบุญพระเหวด ทุกคนต่างพร้อมใจแต่งกายด้วยชุดสีขาว หรือชุดสุภาพ ยกเว้นสีแดง พร้อมขันข้าวเหนียวปั้นเป็นก้อน ธูปเทียนดอกไม้สักการะบูชาองค์พระธาตุ เริ่มขบวนเดินเท้าโดยใช้เส้นทางโบราณจากบ้านเจ้าพ่อกวน-สี่แยกบ้านเดิ่น-วัดโพนชัย-เลี้ยวขวายามาฮ่า สาขาด่านซ้าย-บ้านเจ้าแม่นางเทียม-สี่แยกต้นโพธิ์ บ้านเหนือ-ถนนแยกเข้าสู่เส้นทางโบราณ และมุ่งหน้าสู่พระธาตุศรีสองรักทางด้านทิศตะวันตก ตั้งแต่เวลา 04.00-06.00 น. ระยะทางประมาณ 2 กิโลเมตร เมื่อมาถึงองค์พระธาตุได้ทำพิธีสวดเจริญพระพุทธมนต์ ชาวบ้านต่างนำข้าวเหนียวที่ปั้นเป็นก้อนขนาดเล็ก จาก 10 เป็น 100 จนมาเป็น 1,000 ผู้ชายถวายด้านในองค์พระธาตุ ส่วนผู้หญิงวางรอบๆ กำแพงแก้วขององค์พระธาตุ ซึ่งเป็นที่มาของประเพณีนี้ว่า “ข้าวพันก้อน” เพื่อเป็นการสืบสานประเพณีอันงดงามอันยาวนานถวายแด่องค์พระธาตุศรีสองรัก และสร้างความรักความสามัคคีของชุมชน โดยใช้กิจกรรมทางประเพณีวัฒนธรรมเป็นสื่อกลาง เพื่อถวายเป็นพุทธบูชารับพลังแก่ชีวิตและจิตใจ ให้มีความสุขแก่ชีวิตตลอดไป